Një luftë e re në horizont. Përveç situatës së rëndë Rusi-Ukrainë, Kina ka ndezur “gjakrat” me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Për ditë të tëra, përshkallëzimi ka prekur edhe çështjen Tajvaneze, me Kinën që tani paralajmëron Shtetet e Bashkuara: “Nëse Shtetet e Bashkuara insistojnë të luajnë kartën e Tajvanit dhe shkojnë edhe më tej në rrugën e gabuar, sigurisht që do ta sjellë situatën në pika të rrezikshme”.
Ky është paralajmërimi i Yang Jiechi, kreut të diplomacisë së Partisë Komuniste Kineze, në bisedën telefonike që pati me Këshilltarin e Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, Jake Sullivan, i cili fsheh skenarë dramatikë lufte. Yang tha se Uashingtoni duhet “të ketë një kuptim të qartë të situatës.
Kina me siguri do të ndërmarrë veprime vendimtare për të mbrojtur sovranitetin e saj dhe interesat e saj të sigurisë”. Pak ditë më parë, Departamenti Amerikan i Shtetit ndryshoi fletën e informacionit mbi marrëdhëniet SHBA-Tajvan në faqen e tij të internetit.
Këtu SHBA ka fshirë pjesë në të cilat shpjegohej se Uashingtoni nuk e mbështet pavarësinë e ishullit dhe se Tajvani është pjesë integrale e Kinës. Një gjest që ka indinjuar dhe jo pak Pekinin.
Xi Jinping , përmes delegatëve të dërguar në Bruksel, i dërgon të njëjtin paralajmërim Bashkimit Evropian: “ Nuk jemi të gatshëm të bëjmë kompromis”. Republika Popullore e konsideron ishullin pjesë të territorit të saj dhe sfidon çdo “marrëveshje me konotacione sovrane” të lidhura midis “rajonit tajvanez” dhe shteteve globale.
“Kjo nuk është një çështje tregtare, por një çështje serioze politike, e cila përbën themelin e marrëdhënieve Kinë-BE ”. Sa i përket Shteteve të Bashkuara, nga ana tjetër, shitja e armëve dhe kalimi i anijeve të marinës amerikane në ngushticën e Tajvanit janë në pamjet kineze. Për të mos përmendur nismën e mbështetjes së Departamentit të Shtetit që Taipei t’i bashkohet Organizatës Botërore të Shëndetësisë si vëzhgues.
Biden: SHBA do ta mbrojë Tajvanin nëse sulmohet nga Kina
Shtetet e Bashkuara të Amerikës e kanë thënë më parë se do t’i dilnin në mbrojtje Tajvanit, nëse ai sulmohet nga Kina. Tensionet midis Tajvanit dhe Kinës janë rritur kohëve të fundit, sidomos për shkak të inkursioneve kineze në zonën e mbrojtjes ajrore të Tajvanit. Tajvani e konsideron veten shtet sovran, por Kina e sheh atë si provincë të shkëputur. Pekini nuk e ka përjashtuar mundësinë e përdorimit të forcës për të arritur bashkimin.
Kina dhe Tajvani kanë një mosmarrëveshje të gjatë mbi sovranitetin e ishullit. Kina e konsideron Tajvanin si pjesë të territorit të saj, më saktë një provincë, por shumë tajvanezë duan që ishulli të jetë i pavarur. Nga viti 1683 deri në 1895, Tajvani sundohej nga dinastia Qing e Kinës. Pasi Japonia shpalli fitoren e saj në Luftën e Parë Sino-Japoneze, qeveria Qing u detyrua t’ia dorëzonte Tajvanin Japonisë.
Ishulli ishte nën sundimin e Republikës së Kinës pas Luftës së Dytë Botërore, me pëlqimin e aleatëve të saj, SHBA-së dhe Britanisë së Madhe. Udhëheqësi i Partisë Nacionaliste Kineze, Chiang Kai-shek, iku në Tajvan në vitin 1949 dhe krijoi qeverinë e tij pasi humbi Luftën Civile ndaj Partisë Komuniste dhe liderit të saj Mao Ce Dun. Djali i Chiang vazhdoi të sundonte Tajvanin pas babait të tij dhe filloi demokratizimin e Tajvanit, shkruan DailyMail.
Në vitin 1980, Kina paraqiti një formulë të quajtur “një vend, dy sisteme”, sipas së cilës Tajvanit do t’i jepej autonomi e konsiderueshme nëse pranonte ribashkimin kinez. Tajvani e refuzoi ofertën. Tajvani sot, me kushtetutën e vet dhe udhëheqësit e zgjedhur në mënyrë demokratike, pranohet gjerësisht në Perëndim si një shtet i pavarur. Por statusi i saj politik mbetet i paqartë.
