Juristi i njohur, Romeo Kara ka komentuar situatën politike në vend, ndërsa ka shpërthyer në sulme dhe akuza të forta në adresë të ish-kryeministrit Sali Berisha dhe ish-presidentit Ilir Meta.
Gjatë një interviste të gjatë për gazetën “SOT” dhe të mbushur me detaje të pa dëgjuara më parë, zoti Kara shprehet e bindur se Ilir Meta ka qenë spiun i ish-Sigurimit të Shtetit, ndërkohë që aludon se dosjen kryetarit të Partisë së Lirisë mund t’ia ketë nxjerrë edhe ish-kryeministri Berisha.
-Zoti Kara, në Shqipëri është rikthyer debati për dosjet e ish-Sigurimit të Shtetit, për shkak se Autoriteti i Dosjeve në një letër drejtuar Kuvendit të Shqipërisë, aludon se ish-Presidenti i Shqipërisë, tanimë kryetar i Partisë së Lirisë, Ilir Meta, ka qenë spiun i ish-Sigurimit. Sa qëndron ky pretendim sipas jush?
Duke parë reagimin skandaloz të Ilir Metës, i cili humbi çdo lloj etike ne komunikimin publik, unë kam krijuar bindjen se, ky pretendim qëndron. Nëse nuk do te qëndronte dhe do te ishte i pavërtetë, i gabuar apo i rremë, atëherë Meta do te duhej të ishte i lumtur, pasi çdo gjë do t’iu kthehej në bumerang atyre që e servirën këtë pretendim, duke fituar piket maksimale ne ristartimin e ri politik. Pra, është vetë reagimi i Metës qe më ka krijuar me se shumti bindjen se, ky pretendim është i vërtetë.
-Dakord, por po flasim për Ilir Metën, njeriun që ka dominuar politikën shqiptare prej më shumë se 30 vjetësh. Kështu që me të drejtë kushdo pyet, si ka mundësi që Meta u ka shpëtuar filtrave të verifikimit të kryera nga institucionet ligjzbatuese në vend?
Asgjë e pamundur në ligje dhe në letër, nuk ka qenë e pamundur në Shqipëri në këto 30-vite postkomunizëm. Shteti ka qenë i kapur që në fillim, së pari nga Berisha dhe me pas nga pushtetarët e tjerë pas tij, të cilët morën nën zotërim të gjitha institucionet, pra edhe gurin edhe arrën, pavarësisht parashikimeve ligjore. Në kujtesën time po sjell tani burgosjen që Berisha i bëri diku nga viti 1993 ish-kryetarit të SHIK-ut Irakli Koçollari dhe ish-ministrit të brendshëm Vladimir Hysi. Nën zë, atëherë përflitej se, prej tyre, ishin zhdukur disa dosje të tilla kompromentuese, për kundërshtarë politikë të atëhershëm të Berishës, të cilët më pas, u bënë çuditshëm bashkëpunëtorë të tij, në vitin 2005 kur ai u rikthye ne pushtet.
Asnjë institucion, përgjatë viteve 1992-1997, nuk ka qenë i pavarur nga ndikimi i Berishës si president. Berisha, duke qene mjeshtër i shantazhit dhe përbaltjes, me siguri, i ka përdorur këto komisione që në fillimet e tyre, në funksion të politikës së tij personale, duke i transferuar de facto të gjitha pushtetet politike tek vetja dhe rritja e unit te tij politik. Pra, në fillimet e tyre këto komisione kanë pasur de facto kryetar Berishën. Ka qenë me siguri vullneti i tij, ai që ka përcaktuar punën e tyre.
-Menjëherë pasi plasi kjo “bombë”, Meta nxitoi dhe sulmoi Autoritetin e Dosjeve, ndërkohë që këmbëngul se është i pastër dhe se e gjitha është një sajës politike e ushqyer nga kryeministri Edi Rama. Tani kë duhet të besojmë ne Metën apo Autoritetin e Dosjeve?
Unë po i besoj vetëm instiktit dhe logjikës sime, pasi e kam te pamundur t’i besoj Metës dhe Autoritetit të Dosjeve. Ritheksoj se, fakti qe Meta e ka humbur toruan, etikën dhe çdo gjë tjetër, tregon se, atij vërtet i ka djegur ky fakt, i dalë nga Autoriteti i Dosjeve. Pikërisht në vendet ky ligji nuk funksionin, pushtetarët shantazhojnë institucionet, duke i ngjasuar stilit juridik në gjykatë, kur nuk goditet fakti, goditet personi që ofron faktin. Pikërisht këtë po bën Meta tani, po godet atë që ofroi këtë fakt, pavarësisht se, ka qenë vetë Meta, personi i cili e ka propozuar dhe mbështetur politikisht, personin qe drejton këtë autoritet. Kjo gjë përjashton deri diku faktorin subjektiv në dëm të Metës, pra, qasja institucionale ndaj tij, nuk ka pasur arsye të jetë armiqësore. Tani na ngelet që të presim provat, në të cilat mbështet ky fakt, pra hapjen e plotë institucionale e dosjes, për të cilën po flasim kaq gjatë, deri më tani.
-Pse Ilir Meta nuk po e bën transparente dosjen e “Sigurimit”, ndonëse pretendon se është 1 mln për qind i pastër?
Pikërisht kjo gjë të bën të besosh se, fakti i dalë për të, është i vërtetë dhe se spiuni është pikërisht ai, pavarësisht se ai u përpoq të servirte një tufë të tërë me emrin Ilir Meta. Fusha e së drejtës penale na mëson qartë se, barra e provës për çdo akuzë bie mbi akuzuesin dhe prokurorinë. Thënë shkoqur, Meta dhe të gjithë ne nuk kemi asnjëherë barrën ligjore dhe morale për të vërtetuar pafajësinë tonë.
Si burrë shteti, ai do te duhej te jepte viston morale për hapjen e dosjes se tij, duke inkurajuar transparencën për rastin ne fjalë dhe mbështetjen e tij në zbatimin e ligjit. Përkundrazi, ai duke sulmuar Autoritetin e Dosjeve, bëri shantazh direkt dhe publik për mos-hapjen e saj, duke kërcënuar me destabilizim politik dhe hakmarrje personale. Nëse fakti nuk do te dilte i vërtetë, Meta do te dilte i fituar moralisht, politikisht dhe ligjërisht duke e ndjekur çështjen në rrugë ligjore nëpërmjet gjykatës. Të gjitha këto fakte, nuk flasin pro pastërtisë së Metës dhe pretendimeve të tij.
-Kuvendi i udhëhequr nga Partia Socialiste dhe Partia Demokratike (pjesa e drejtuar nga Enkelejd Alibeaj), ka nisur ndryshimet në ligjin e Dosjeve, Dekriminalizimit dhe Lustracionit, me qëllim, nxjerrjen përfundimisht nga politika të personave që ka qenë spiunë apo bashkëpunëtor të ish-Sigurimit të Shtetit. Si ju duket kjo iniciativë dhe a mendoni se do ketë sukses?
Tashme të gjithë ata, të cilët aspirojnë për një ndryshim thelbësor dhe moral në politikë, përfshirë edhe pjesë të vetë politikës, po e kuptojnë se, e kaluara po na mban peng, nëpërmjet personave të shantazhueshëm dhe të deformuar moralisht, armiq të mendimit të lirë dhe demokracisë, vegla të inkuizicionit politik të diktaturës dhe peng të së kaluarës së tyre. Duke vlerësuar momentin politik, kur alternativat morale janë të vetmet qe i nevojiten vendit dhe popullit, mendoj që këto nisma do të kenë një impakt pozitiv. Është gjë mëse e pëlqyeshme, kur shqetësimet që vijnë nga opinioni, gjejnë përkrahje institucionale dhe politike.
-Në korridoret e politikës ka zëra se dosjen e Metës e hodhi në “treg”, ish-Kryeministri Sali Berisha, i cili thuhet se pasur akses të plotë mbi dokumentet e ish-Sigurimit të Shtetit, në vitet e largëta 1992-1997. Ju si mendoni?
Çdo gjë mund të ndodhë, sidomos duke patur parasysh Berishën. Nëse atij do t’i leverdisë një gjë e tillë, as që do të mendohej dy herë. Një njeri qe ka ngrënë në besë një popull të tërë dhe vendlindjen e tij, nuk e llogarit fare një Ilir Meta apo njëqind si ai. Berisha, është nisur qartë për të marrë me vete në fatin e paracaktuar tashmë të tij, një pjesë të PD-së dhe të bashkëpunëtoreve të tij jashtë saj. Nuk është çudi që, Meta përveç kusureve të tij, të paguajë edhe për Berishën. Duke analizuar historinë e këtyre 30 viteve të fundit, e kupton se, fatet e tyre nuk janë të ndara me thikë.
-Po nëse e marrim të mirëqenë faktin se dosjen Ilir Metës ja ka nxjerrë ish-kryeministri Berisha, madje një aludim të kësaj natyre e ka ngritur edhe kryeministri Edi Rama, që ka deklaruar pak ditë më parë se: “Saliu hedh gurin dhe fsheh dorën”, më lejoni t’ju pyes se çfarë ka dashur dhe çfarë përfiton kreu i “Foltores” nga ky skandal, pasi mos gaboj Meta dhe Berisha janë miq të vjetër me njëri-tjetrin?
Së pari dua t’u siguroj se, Berisha dhe Meta, kanë absolutisht një gjë të përbashkët: që nuk kanë miq. Për këtë të jeni plotësisht të qartë dhe të sigurt. Ata njohin vetëm interesat, shantazhin, kulaçin dhe kërbaçin. Nëse ua do interesi, mund të bashkëpunojnë, por termi “miqësi” bën crash me mentalitetin dhe realitetin e ofruar prej tyre këto 30 vite. Së dyti: kush përfiton nga ky fakt i nxjerrë pikërisht tani? Sigurisht që midis përfituesve është edhe Berisha. E gjithë politika shqiptare ka ndryshuar, qëkur Berisha u shpall non grata. Berisha shkeli çdo pazar të bërë brenda dhe jashtë partisë së tij, në mënyrë që, të mbrohet me sa te mundet, nga pasojat e kësaj non grate.
Atij i duhet te jetë faktor ndikues në stabilitetin dhe destabilitetin në Shqipëri, prandaj një Metë në krye të opozitës, ai nuk mund ta pranojë. Atij i duhet një Metë vasal i tij dhe jo alternative e tij, për të kryesuar opozitën, prandaj është plotësisht e mundur që, ai të ketë luajtur me këtë kartë, duke tentuar të jetë i pakonkurueshëm si lider i opozitës.
-Ndërkohë në kulmim e këtyre debateve, gjithashtu aludohet se kreu i Partisë së Lirisë, Ilir Meta ka qenë spiun i Gazidedes dhe gjatë këtyre 30 viteve është mbajtur “peng”, nga ish-kryeministri Sali Berisha.Çfarë dosje mund t’i ketë Berisha-Metës dhe pse e mban “peng”?
Se çfarë dosje mund të ketë Berisha për të, unë nuk e di, por nëse ai ka qenë realisht informator i Sigurimit të Shtetit, ashtu siç edhe aludohet, mendoj se kjo gjë ka mjaftuar për t’a shantazhuar me sukses Metën. Ky fakt do t’a rrënonte përfundimisht Metën si politikan edhe si njeri. Ai jo vetëm do te njihet si komunist i orëve te fundit, por edhe si spiun i orëve te fundit, duke rrëzuar çdo aludim se, ai ka qenë një student idealist i dhjetorit 90 dhe aspirues për demokraci.
Ky fakt do t’a prezantonte atë jo vetëm si një njeri të vogël, intrigant dhe asocial, por edhe si armik i vlerave të lirisë, dinjitetit njerëzor dhe demokracisë. Çfarë do të ofronte një Metë spiun i Sigurimit të Shtetit në fund të viteve ’80. Thjesht përkrahjen e tij, në ruajtjen e atij regjimi diktatorial, duke spiunuar të gjithë ata, te cilët e sfidonin atë, me guximin dhe kurajon e tyre për ndryshim. Në memorien time për të, portreti i tij fshatar dhe asocial në Tiranën e atëhershme, ma forcon bindjen se, ai ishte tipi i duhur i spiunit të mendimit të lire.
-Ish-presidenti Ilir Meta një ditë pasi u zhvesh nga kostumi i Kreut të Shtetit, “shkriu”, Lëvizjen Socialiste për Integrim dhe krijoi Partinë e Lirisë. Si ju duket kjo lëvizje?
Një kopje e rithemelimit berishian të PD-së, që synon të shesë një riformatim të LSI-së, si një ndryshim thelbësor të saj, ndarje nga e kaluara e saj dhe mundësisht kthimin e saj, në një lëvizje gjithëpërfshirëse opozitare, gjë qe bie ndesh me interesat e Berishës. Pra, një lëvizje demagogjike, e cila thjesht bën më të shpejtë, ndryshimin e strukturave drejtuese të LSI-së, sipas oreksit te Metës.
Kjo gjë vërtetoi se LSI ishte tërësisht e varur nga Familja Meta, ku programi dhe statuti real janë vullnetet e saj familjare. Askund nuk ndodh, që një ish-president, të rikthehet në forcën e tij politike kaq fuqiplote duke e shpërbërë dhe ribërë atë, pa respektuar strukturat drejtuese dhe statutin. Kjo urgjencë në riformatimin e LSI-së, flet për pozicionin e vështirë të tij dhe familjes se tij, të cilët po e ndjej në fundin e tyre politik. Duket qarte qe Meta ka hyre në emergjence.
-Pse Meta “vrau” LSI-në dhe krijoi PL sipas jush? A mos vallë ai do të lajë mëkatet e Lëvizjes Socialiste për Integrim përmes ndryshimit të emrit, pasi struktura dhe habitati i Partisë së Lirisë janë të njëjtët personazhe që i kemi parë në LSI dhe Presidencë…
Përpara disa muajsh, ai beri kurban dy ish-bashkëpunëtorë të tij, Lefter Kokën dhe Alqi Bllakon, të cilët e shinë lemin për llogari të tij dhe partisë së tij. Sot ai beri kurban emrin e partisë së tij, por, nëse do t’ia kërkojë interesi, edhe krejt LSI-ne do ta bënte kurban, pa u menduar dy herë. Ai mendon se, morali i tij, do të jetë më i pranueshëm, duke sakrifikuar emrin e pështirë të LSI-së, si banda më e urryer politike në Shqipëri.
Me pak retushime, ai pretendon se, do të mund të imponohet si lider i një force politike të moralshme, pikërisht ashtu siç po e kërkon edhe vetë situata politike. As sa u pranua Ramiz Alia në fillim të viteve 90, po aq do të pranohet si i moralshëm Meta. Kori politik i Partisë së Lirisë, me Metën solist, është pothuaj i njëjtë me avazin presidencial, të cilin kemi pesë vite që e njohim, kështu që, përveç emrit, asgjë nuk ka ndryshuar.
-Ilir Meta dhe Sali Berisha kanë premtuar se do të bashkëpunojnë fort me njëri-tjetrin, me qëllim rrëzimin e qeverisë. A besoni se do të kenë sukses?
Ata kanë një jetë që bashkëpunojnë dhe sidomos këto dy zgjedhjet e fundit kanë qenë në unison, por përsëri nuk kanë pasur sukses. Njerëzit e kanë kuptuar se: suksesi i tyre është riciklimi i politikës së krimit, mbajtja peng e vendit dhe fateve të tij. Përsa kohë ata janë në krye të opozitës, për aq kohe Rama do të qeverisë në këtë vend. Të huajt e kanë kuptuar qartë këtë, prandaj po i marrin gjërat sipas radhës. Së pari do të largohet dyshja Meta-Berisha dhe pas tyre Rama. Maksimumi që mund të bëhet, është largimi i të treve njëkohësisht. Riciklimit i është mbyllur dera përfundimisht.
-Çfarë i lidh bashkë Berishën dhe Metën?
Ata kanë histori te gjate bashkëpunimi si kur kanë qenë përballë njëri-tjetrit, ashtu edhe krah njëri-tjetrit. Krijimi i LSI-se është fryt i bashkëpunimit direkt të tyre. Ka qenë strategji e Berishës, krijimi i saj dhe ndarja e PS-se. Berisha ishte i bindur se një PS aq e madhe, ishte e pamundur për t’u mundur politikisht. Besoj se të dy bashke, Meta dhe Berisha e mbajnë mend dhe e dinë rolin e kasnecit të tyre Fahri lidhur përsa më sipër. Përveçse i bashkon e kaluara, ata i bashkon edhe përballja me të ardhmen, me ligjin, konfiskimet e pasurive, proceset dhe dënimet gjyqësore, fundi i turpshëm të cilit të dy ia kane bërë maksimalisht yzmetin. Ata ndajnë të njëjtin fat.
-Po rikthimi i Sali Berishës në krye të Partisë Demokratike, pa folur ende Gjykata, si ju duket?
Mbajtje me thonj për të mos rënë në humnerën e cila ka kohë që po e pret. Berisha sigurisht që nuk do të pranojë asnjë vendim gjykate, e cila nuk do të jetë pro tij, prandaj duhet të jemi të përgatitur, për destabilizimin politik të radhës, që do të serviret prej tij. Berisha u kthye nga halli, për të bërë terror PD-në dhe Shqipërinë, në favor të tij. Sigurisht që ai do të përpiqet, por lëvizjet e tij janë lehtësisht të parashikueshme dhe të parandalueshme. Memorandumi Biden i Qershorit 2021 e garanton këtë.
-Ju zoti Kara, ndër vite keni hedhur akuza të forta ndaj binomit Meta-Berisha, të cilët i akuzoni se janë përfshirë në vrasje, zhvatje, afera kriminale, trafiqe, pastrim parash, etj. Mund të na riktheni në vëmendjen e publikut disa prej këtyre akuzave që janë përfshirë ish-kryeministri dhe ish-presidenti?
Shkurtimisht: Qeveria Berisha është tërësisht përgjegjëse, për privatizimin e dështuar, nëpërmjet abuzimeve me detyrën dhe praktikave korruptive, në paligjshmëri të plotë dhe kundërshtim me interesat e vendit, të OSSH-se nga CEZ-i duke krijuar një dëm ekonomik disa qindra milionë euro. Berisha dhe Meta njëkohësisht, janë përgjegjës për aferën debt collection DIA-CEZ, ku ata synonin të përfitonin minimumi 230 milion euro. Dëmi i shkaktuar është se paku 39 milion euro. Deri më tani, të dy së bashku, në bashkëpunim me pjesën tjetër të politikës, kanë penguar hetimin dhe dërgimin e këtyre aferave në gjykatë dhe nuk kanë guxuar kurrë t’i kundërshtonin publikisht ato. Shpresoj të kemi një përballje reale ligjore përsa më sipër.
-Pak ditë më parë, Britania e Madhe zbuloi se kishte shpallur ish-kryeministrin Sali Berisha “non grata”. Si ju duket ky vendim?
Vendim më se i merituar për Berishën dhe korrekt, i cili shpreh qartë pa ekuivok kohezionin ango-sakson për të cilin Churchill ka folur qartë. Kush ka dy gram tru e kupton se, një qeveri konservatore britanike, kurrë nuk mund të korruptohet dhe ndikohet në qëndrimet e saj nga Soros, i cili akuzohet për ndikime në forcat politike majtiste. Për më tepër britaniket nuk ia falin Sorosit bombën e floririt nëbursë përkundrejt tyre. Pra, Berishës i ra demagogjia dhe justifikimi duke krijuar një armik nga hiçi dhe imagjinata e tij. Non grata ndaj tij, është mëse e merituar dhe plotësisht në shërbim të Shqipërisë, popullit të saj dhe sistemit demokratik botëror.
-Ndërkohë thuhet se në listën me 27 persona, Londra ka futur edhe disa politikanë të tjerë shqiptarë. Sa qëndrojnë këto zëra-aludime?
Nuk mund të bej parashikuesin qesharak, pra prova e fakte, por ju garantoj se ka të tille midis tyre edhe nga maxhoranca. Pra nuk kemi goditje sorosiane nën brez ashtu siç aludon Berisha. Politika aktuale shqiptare po fillon ta ndjejë lagështirën, prandaj të mos çuditemi që ndonjë pushtetar apo ish-pushtetar të kërkojë të shpëtojë lëkurën duke çarë ferrën. Besoj se do të kemi lajme të reja në vazhdim.
-A ka ardhur koha që institucionet e drejtësisë shqiptare të nisin hetimet për personat e shpallur “non grata” nga SHBA-ja dhe Britania e Madhe?
Patjetër që po. Ata nuk janë shpallur non grata se janë burra të mirë. Akuzohen ndërkombëtarisht si të korruptuar dhe pengmarrës të demokracisë, prandaj është e detyrueshme që prokuroria së pari të zhvilloje hetimet përkatëse duke bashkëpunuar ngushtë me ata që i shpallen non grata. Në të njëjtën kohë, duhet që ata të ndalohen ligjërisht, që të mbajnë poste politike dhe publike. Kjo si për fillim, pasi prokuroria do të duhet të bëjë edhe hapat e radhës duke veçuar këtu konfiskimin e pronave për të shmangur tjetërsimin e tyre.
-Drejtuesi i SPAK, Arben Kraja dhe kryetarja e BKH, Aida Veizaj ndodhen për një vizitë zyrtare në SHBA. Çfarë pritet të sjellë në Shqipëri treshja e lartë e SPAK-ut që ndodhet në Uashington?
Ata kane vetëm një arsye për të qenë të tre atje: koordinim lidhur me një apo disa çështje të caktuara. E përjashtoj aludimin e servirur sikur kanë ikur për trajnim në mes të kësaj vape. Besoj se shumë shpejt do ta mësojmë edhe qëllimin e kësaj vizite. Ajo që ia vlen të theksohet është se: miqtë tanë strategjike, po i nxjerrin përditë e më tepër, këto organe nga ndikimi politik.
-Në përfundim dhe duke ju falënderuar, për shkak se si gjithmonë jeni shterues dhe i drejtpërdrejt, më lejoni t’ju pyes se a ka ardhur koha të shkojnë pas hekurave “Peshqit e Mëdhenj” dhe kush janë ata?
Koha ka kohë që ka ardhur, por ne si gjithmonë humbim kohë. Pa humbur kohë po rendis si peshq të mëdhenj: kryeministrat shqiptarë të këtyre 30 viteve të ndjekur nga;ministrat; oligarkët e ekonomisë; oligarkët e mediave manipulative dhe kokat e krimit kundër jetës, trafikut dhe shit-blerje të votës. Pas tyre kemi edhe peshq të tjerë të të madhësive të ndryshme.
Intervistoi: Rigels Seliman