Gandizmi disajavor për mbrojtjen e godinës së Teatrit Kombëtar mori një kthesë të “papritur” ditën e fundit, kur shefi i opozitës politike në vend kërcënoi me minëvënie për prishësit e saj dhe ndërtuesit e disa kullave të supozuara në të ardhmen pak a shumë në të njëjtin territor.
Fajtore për këtë qasje të ashpër të çasteve të fundit nuk është sigurisht vapa përcëlluese e korrikut, por mendimi infantil shqupian se peshku ra në rrjetë.
Kjo është kauza e re e opozitës, tashmë e pafshehur nën emra aktorësh apo regjisorësh të vendosur për t’i dalë përpara trimërisht “buldozerit” qeveritar për prishjen e një godine në shkatërrim.
Kauzë e rrëmbyer nga të dashuruar të vonë pas së shkuarës historike të Tiranës, kontribues të hershëm të pas ’90-tës për kioskizimin makabër të së njëjtit qytet, kryeqytetit të kthyer asokohe në një qebaptore gjigande.
E nëse vërtet e shkuara e afërt nuk do të na ndriçonte, pezmin e shtirë dhe kërcënimin po aq të shtirë të kryetarit të opozitës do ta merrnim medoemos për dashuri të kulluar për një bina aspak tërheqëse, për dashuri të kulluar për historinë kulturore disadekadëshe të krijuar brenda mureve të saj.
Këtu na vjen në ndihmë “mëkati i parë” i babait të tij shpirtëror, njeriut që pak vite më parë i vuri vulën shkatërrimit të një prej simboleve të Tiranës.
Në nisje të kësaj dekade, kryeministri i atëhershëm i vendit do të firmoste një shitje të çuditshme të Hotel Dajtit për Bankën e Shqipërisë, për t’i dhënë fund përfundimisht një godine të mbërthyer vërtet nga historia.
I konceptuar dhe i ndërtuar si një prej godinave unike të Tiranës së re nga emra të njohur të arkitekturës së fqinjit përtej detit, Hotel Dajti do të ishte në ditët e para të tij jo veç një fenomen shqiptar, por dhe ballkanik, për gjigandizmin dhe luksin për kohën.
Ai nuk do ta humbte shkëlqimin as në vitet e mbretërimit të sistemit komunist. Deri në momentin që dara e terrorit diktatorial të Enver Hoxhës do të shtrëngohej fort, Hotel Dajti do të ishte qendra e mbledhjes së njerëzve me sqimë të kohës, teksa ende në të luhej muzikë xhaz e vallëzohej mbrëmjeve. Ato pak të huaj që mbërrinin në Shqipëri do ta kishin aty vendpushimin, ndërsa vetë hoteli do të bëhej bërthama e turizmit të vendit. Një varg hotelesh në qytete të ndryshme nisën të quheshin ndryshe dhe si degë të Hotel Dajtit.
Fatkeqësia e Hotel Dajtit do të mbërrinte bashkë me tranzicionin “demokratik”. I lënë për vite në harresë qëllimshëm, i degraduar po qëllimshëm, një prej emblemave të Tiranës do të kishte për fat të vetin llamarinat rrethuese. Qeveria e Berishës do të firmoste fundin tragjik të tij, duke e shitur për ca miliona te një institucion shtetëror! I mbështjellë me qefin, Hotel Dajti humbi rrugës, mbetur gërmadhë në mes të bulevardit “Dëshmorët e Kombit”.
Sot, vite më vonë, shkatërruesit e kësaj ndërtese çirren për mbrojtjen e një tjetër godine, aspak të krahasueshme me të parën.
A mundet t’u djegë vërtet xhani për godinën e Teatrit Kombëtar? Mjafton fati i Hotel Dajtit si përgjigje! (tesheshi)