Nga Federico Fubini
Në tre vitet e para pas agresionit të plotë kundër Ukrainës, Evropa dhe Shtetet e Bashkuara mbështetën qeverinë në Kiev me shuma gjithnjë e më të mëdha: në vitin 2022, ajo arriti në 74 miliardë euro, në vitin 2023 u rrit në 79 miliardë dhe vitin e kaluar arriti në 89 miliardë, sipas Institutit Kiel për Ekonomi Ndërkombëtare. Mbështetja e SHBA-së kishte qenë pak më e lartë se ajo e Evropës. Tani, kjo e fundit ka mbetur vetëm për të mbështetur buxhetin e Kievit, pasi administrata e Donald Trump ka ndaluar transfertat ose kreditë e çdo lloji. Dhe është ende e paqartë se si do të financohen nevojat prej të paktën 60 miliardë eurosh vitin e ardhshëm .
Ideja e fitores
Çfarëdo vizioni që kanë qeveritë e Bashkimit Evropian për një zgjidhje të konfliktit varet nga mënyra se si e zgjidhin këtë dyshim. Në vetvete, kjo mund të jetë një çështje më e rëndësishme për të ardhmen e Ukrainës sesa fati i Pokrovskut në Donetsk. Në rrezik është besueshmëria e idesë së vetme të fitores që i ka mbetur qeverisë së Kievit dhe aleatëve të saj sot: arritja e mbajtjes së vijës së frontit për kaq gjatë dhe me një kosto kaq astronomike njerëzore, sociale, financiare dhe politike për Rusinë, saqë e detyron Vladimir Putinin të ngrijë konfliktin .
LEXO EDHE:
Mbahet sot në Bruksel samiti me vendet kandidate për zgjerimin e BE, merr pjesë edhe kryeministri Rama
Territoret dhe e ardhmja në BE
Ukraina do të dilte nga beteja e gjymtuar – e privuar nga kontrolli i afërsisht një të pestës së territorit të saj, me të paktën njëqind mijë vdekje ushtarake dhe civile – por e lirë: e pavarur dhe e aftë të zgjedhë qeverinë e vet dhe rrugën e saj drejt Bashkimit Evropian. Që kjo të ndodhë, vendi duhet të jetë në gjendje të rezistojë. Dhe që të rezistojë, duke i demonstruar presidentit rus se mund ta bëjë këtë për vitet që vijnë, duhet të ketë burimet e nevojshme.
Oleksandr Kamyshin, këshilltari special i Volodymyr Zelensky për riarmatim, shpjegon se industria e mbrojtjes ukrainase aktualisht po operon me një të tretën e kapacitetit të saj për shkak të mungesës së fondeve. Kjo është arsyeja pse lirimi i rezervave të ngrira të Moskës me vlerë të paktën 140 miliardë euro bëhet thelbësor për të ardhmen e luftës.
Ndarja e këtyre fondeve për Kievin do të thotë t’i dërgosh Putinit mesazhin se Ukraina do të mbetet ‘gjallë’ dhe do të luftojë për të paktën dy vjet të tjera, ndërsa Rusia sheh ekonominë dhe buxhetin e saj të përkeqësohet më tej dhe ushtrinë e saj të humbasë mbi 350,000 burra në vit, të vdekur dhe të plagosur, për të pushtuar fraksione minimale të territorit të shkatërruar. Vendimi është, pra, në duart e udhëheqësve evropianë. Do të jetë ndër më të vështirat që nga shkurti i vitit 2022.
Pozicione të ndryshme
Gjermania, vendet nordike dhe shumica e vendeve të Evropës Qendrore dhe Lindore janë të vendosura t’i përdorin këto fonde në dobi të Kievit si një paradhënie, në formën e një kredie, për dëmshpërblimet që Moska do të duhet të paguajë për agresionin. Italia dhe Franca po ndjekin shembullin, disi me ngurrim: të dyja qeveritë ka të ngjarë të jenë të shqetësuara për përgjegjësitë e tyre financiare nëse një gjykatë ndërkombëtare e shpall të paligjshëm përdorimin e rezervave nga Moska. Belgjika është gjithashtu kundër për të njëjtën arsye, duke pasur parasysh se shumica e aseteve të ngrira mbahen aktualisht në platformën Euroclear në Bruksel.
Të ardhurat e Moskës bien
Vendimi duhet të merret nga Këshilli Evropian më 18 dhjetor. Dhe kjo mund të favorizojë një ndryshim gradual të ekuilibrit të fuqisë në konflikt, sepse në planin afatgjatë është i paqëndrueshëm edhe për Kremlinin. Sanksionet e reja amerikane mbi naftën mund të çojnë në një erozion të mëtejshëm të të ardhurave buxhetore të Moskës , veçanërisht nëse Kina nuk e thith plotësisht pjesën e shitjeve të naftës bruto ruse që India ndalon së bleri.
Ndërkohë, ekonomia ruse mbetet jashtëzakonisht e dobët, inflacioni ka filluar të rritet përsëri dhe një studim i kohëve të fundit nga Instituti i Teknologjisë i Masaçusetsit – bazuar në mikro-të dhëna nga doganat dhe bizneset – hedh poshtë mitin e joefektivitetit të sanksioneve: furnizimet e produkteve të prekura nga masat kanë rënë me 27%. Putini nuk do të jetë në gjendje të vazhdojë agresionin e tij për një kohë të pacaktuar. Sidomos nëse Evropa është mjaftueshëm e vendosur për ta bërë atë ta kuptojë këtë./Corriere della Sera
