Në Progres-Raportin 2025 për Shqipërinë, Bashkimi Evropian vlerëson se Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) ka ruajtur një profil të lartë veprimi, por mbetet përballë sfidave serioze në efikasitet, bashkëpunim institucional dhe menaxhim të hetimeve financiare.
Sipas raportit, “SPAK ka përparuar në hetimin e rasteve të korrupsionit të nivelit të lartë, por pak raste përfundojnë me dënime përfundimtare”, duke theksuar se “efekti ndëshkues është i kufizuar dhe perceptimi publik për drejtësinë dobësohet”.
Bashkimi Evropian i kërkon institucioneve shqiptare “rritjen e hetimeve, ndjekjeve penale dhe sigurimin e më shumë dënimeve përfundimtare”.
Një tjetër gjetje e rëndësishme lidhet me mungesën e bashkëpunimit ndërinstitucional. Raporti nënvizon se “koordinimi me agjenci si GDAC, HIDAACI dhe Policia e Shtetit është i dobët,” duke theksuar se kjo pengon referimin e qëndrueshëm të rasteve dhe informacionit drejt SPAK-ut. Si rrjedhojë, BE kërkon “rritjen e referimeve proaktive nga institucionet shtetërore”.
Raporti evidenton gjithashtu “vonesa dhe efikasitet të ulët në hetimet komplekse”, sidomos për krimin e organizuar dhe pastrimin e parave, për shkak të burimeve të kufizuara. BE rekomandon “forcimin e kapaciteteve të hetimit dhe përdorimin e mjeteve analitike të avancuara”.
Në fushën e pasurisë, gjetjet janë po aq kritike: “SPAK ka përparuar në hetimet financiare, por konfiskimi dhe menaxhimi i pasurive të kriminalizuara mbeten problematikë,” çka sjell “vështirësi në gjurmimin e pasurive të fshehura, bashkëpunim ndërkombëtar dhe përdorimin e pasurive të konfiskuara për interes publik”.
Së fundi, raporti thekson se “hetimet financiare dhe ato të krimit të organizuar shpesh trajtohen veç e veç,” duke i kërkuar autoriteteve shqiptare “model hetimi të integruar që kombinojnë
inteligjencën financiare, AML dhe hetimet e krimit të organizuar.”
