Kina po e shqyrton prej vitesh, por kohët e fundit, zërat për ndërtimin e një rruge tregtare ujore nga Ballkani në Europë, përmes lumenjve, janë shtuar. Ky projekt do të ishte pjesë e nismës “One Road, one Belt” për të mbushur hendekun e infrastrukturës përgjatë rrugëve tregtare drejt Afrikës, Azisë dhe Europës.
Ky projekt gjithashtu sinjalizon ambicien e Kinës për të luajtur një rol edhe më të spikatur në çështjet globale. Kina tashmë ka arritur të ketë një ndikim të fortë në Mesdhe duke zotëruar portin më të rëndësishëm të Greqisë, portin e Pireut, përmes kompanisë COSCO.
Kompania po e konsideron portin e Pireut si më të rëndësishmin në Evropë dhe po investon qindra miliona euro në zgjerimin e objekteve të tij.
Megjithatë, nëse rruga e tregtare e Kanalit Ballkanik ndërtohet, ajo do të lidhet me portin e Selanikut.
Një projekt ambicioz
Plani që Kina po shqyrton është një lidhje vertikale midis Danubit, lumit të dytë më të gjatë në Europë dhe portit të Selanikut. Rruga lundruese kalon nga lumenjtë e Morava dhe Vardar dhe kështu arrin në Europën Qendrore pa rrethuar Mesdheun. Për ndërtimin e saj planifikohen të zgjerohen lumenjtë në pjesë të caktuara në mënyrë që të kalojnë transportuesit e mëdhenj.
Projekti do të ndryshonte rrënjësisht mundësitë e transportit në rajonin më të gjerë të Europës.
Plani për të ndërtuar një rrugë tregtare kanali në të gjithë Ballkanin për në Europën Qendrore, megjithatë, kërkon marrëveshje dypalëshe me të gjitha vendet e përfshira.
Në mënyrë të veçantë, Kina duhet të pajtohet me Greqinë, Serbinë, Maqedoninë e Veriut dhe vendet e Europës Qendrore.
Përparësitë
Nëse rruga tregtare e kanaleve të Kinës do të ndërtohet në të vërtetë, vendet e Ballkanit dhe Europës Qendrore do t’i merrnin mallrat më lirë dhe më shpejt, ndërsa eksportet e transportit do të kushtonin më pak.
Në të njëjtën kohë, vendet e Ballkanit mund t’i dërgojnë produktet vendore në tregjet perëndimore të BE -së më lehtë, më shpejt dhe më lirë.
Zhvillimi i asaj që Kina po e quan “Rruga e Re e Mëndafshit”, tashmë është duke u zhvilluar dhe përdorimi i lumenjve ekzistues nuk duhet të lihet jashtë planit të përgjithshëm.
Rruga ujore do të siguronte një rrugë shumë më të shpejtë dhe më të lirë për mallrat e destinuara për Europën nga lindja.
Zhvillimi i kanaleve lundrues do të siguronte një lidhje transporti nga Mesdheu lindor drejtpërdrejt në zemër të Europës nëpërmjet lumenjve të Vardarit, Moravës dhe Danubit.
Mallrat nuk do të duhej të dërgoheshin në Gjibraltar dhe prej andej në Holandë ose të kalonin në Bosfor.
Kjo është një perspektivë tërheqëse për Kinën dhe vendet e tjera të Azisë Lindore, të cilat eksportojnë miliona kontejnerë në tregjet evropiane dhe Rusinë çdo vit.
Disa rrugë ujore në Greqi, Serbi dhe Maqedoninë e Veriut duhet të zgjerohen dhe thellohen.
Kanali i lundrimit duhet të jetë së paku 4 metra i thellë dhe 28 metra i gjerë që anijet të mund të kalojnë nëpër brigjet e lumit.
Aktualisht, anijet e lidhura me Europën nga Kina ndalojnë në Portin e Pireut ose Portin e Triestes të Italisë. Nga atje, mallrat transportohen në Europë me kamion, tren ose avion.
Por lëvizja e mallrave në Europën Qendrore dhe Veriore në këtë mënyrë është e kushtueshme dhe kërkohet një kohë e gjatë që ngarkesat të arrijnë në destinacionin e tyre.
Pra, ka dy mundësi për rrugën tregtare të Kinës nga Ballkani: anijet e mallrave të hyjnë në lumin Danub nga Bosfori ose Selaniku.
Opsioni i parë kërkon që anijet nga Azia të hyjnë në Detin e Zi përmes ngushticës së Dardaneleve dhe të hyjnë në Europë nga pika ku lumi Danub derdhet në det.
Nga atje, transportuesit e mallrave mund të kalojnë lumin Danub për të arritur në portet kryesore europiane si Budapesti, Vjena dhe Amsterdami.
Përdorimi i itinerarit të Bosforit do të kërkonte që një anije të udhëtonte 1900 km (1180 milje) për të arritur në Beograd.
Sidoqoftë, nëse anijet shkojnë në Portin e Selanikut dhe lidhen me Danubin përmes lumit Vardar, atyre do t’u duhet të kalojnë vetëm 1000 km (621 milje) derisa të arrijnë në Beograd.
Ekziston një mundësi e tretë, por është afër të qenit joreale: Transportuesit nga Azia mund të lidhen me Danubin përmes Venecias, por kjo do të kërkonte ndërtimin e një kanali 88 km të gjatë (55 milje).
Me një shpejtësi prej 10 km në orë, anijeve të ngarkesave nga Kina u duhen tetë ditë për të arritur destinacionin e tyre europian. Me përdorimin e kanaleve, do të duheshin pak më shumë se katër orë.
Rruga tregtare e kanaleve jo vetëm që është shumë më efikase, por është edhe më e sigurt për mjedisin.
Kostot e karburantit për numrin e kamionëve, trenave dhe / ose avionëve të kërkuara për të transportuar mallrat në të gjithë Europën do të zvogëlohen ndjeshëm, e lëre më që ndotja të jetë e kufizuar.
Kjo është arsyeja pse Kina po kërkon mënyra për të hapur një rrugë ujore përmes Europës kontinentale; dhe një nga pikat kryesore është Ballkani./ SI