Byroja Kombëtare e Hetimit pritet të jetë gati në muajin shkurt. Ditën e djeshme është mbyllur procesi i “poligrafit” për 39 kandidatët për hetues. Puna u ndërpre sepse disa rezultuan me koronavirus, ndërsa dje u bë me dije se të gjithë i janë nënshtruar makinës së të vërtetës.
Ndërkohë, derisa të dalin rezultatet, mësohet se ka nisur një proces vetingu për 39 emrat. Secili prej tyre ka dorëzuar nga një formular për pasurinë, pastërtinë e figurës etj., BKH ka nisur një bashkëpunim dhe me institucionet e tjera dhe veçanërisht me Inspektoratin e Lartë të Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive për të verifikuar pasurinë e secilit prej emrave.
Procesi i verifikimit do të zgjasë gjatë gjithë muajit janar, ndërsa secili emër do të informohet privatisht mbi rezultatet e poligrafit. Më pas do të merret vendimi se kush do të jenë emrat finalë që do të futen në proces trajnimi dhe më pas të emërohen si hetues të Byrosë Kombëtare të Hetimit. Sipas burimeve, e gjithë puna është monitoruar rreptësisht nga SHBA.
Amerikanët kanë sjellë dy ekspertë të cilët janë pjesë e Komisionit të Pavarur të Rishikimit, i cili monitoron procesin e ngritjes së BKH. Ndërkohë pasi të zyrtarizohen emrat finalë, do të nisë procesi i trajnimit në Virxhinia të SHBA.
Trajnimi në SHBA
Sipas marrëveshjes me amerikanët, hetuesit e BKH do të trajnohen nga FBI për të hetuar krimin dhe korrupsionin. Plani është që trajnimi të bëhet në janar, por kjo do të vendoset nga ecuria e përzgjedhjes së emrave dhe situata e koronavirusit.
“Më 30 korrik, Zëvendës Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Shtetit Shqiptar, Aida Hajnaj u emërua Drejtuese e Byrosë Kombëtare të Hetimit (BKH), e sapoformuar. Ambasada amerikane lëshoi një deklaratë duke e festuar këtë moment të rëndësishëm në zbatimin e reformës në drejtësi, duke theksuar se ky proces nuk do të ishte i lehtë, i shpejtë apo i përsosur, por se është i nevojshëm dhe duhet të vazhdojë.
ICITAP Albania do të kryejë programin e miratuar pesë-ditor të trajnimit të Drejtorit të BKH. Sapo të zgjidhen, verifikohen dhe punësohen, hetuesit e BKH do t’i nënshtrohen trajnimit në katër faza të ndryshme, nga të cilat Faza 1 (katër javë) është një kurs induksion që do të ofrohet në Shqipëri nga ICITAP dhe Faza 2 (katër javë), e koordinuar nga ICITAP, i cili do të përqendrohet në aftësitë thelbësore të hetimit dhe parashikohet të sigurohet në 2021 në Akademinë e FBI në Quantico, Virxhinia – nëse pandemia e lejon”, thuhet në një deklaratë të Departamentit Amerikan të Drejtësisë të publikuar pak kohë më parë.
Detajet e trajnimit
Nëse futemi te faqja zyrtare në internet e akademisë së FBI në Virxhinia, tregohen detaje se si bëhen trajnim të zyrtarëve të ndryshëm nga shtetet partnere, përfshirë dhe Shqipërinë.
“Temat e zgjedhura për programin e trajnimit për drejtuesit vendorë dhe ndërkombëtarë të zbatimit të ligjit përfshijnë: tendencat e politikës, ekonomisë dhe faktorëve socialë kombëtarë e ndërkombëtarë që ndikojnë në funksionimin e policisë; etika dhe integriteti; rekrutimet në punë, ryshfeti dhe politikat promovuese; marrëdhëniet me median; marrëdhëniet e punës; financimi i operacioneve policore; trajnime për çështjet ligjore dhe ndikimi i veprimtarisë kriminale në polici”, thuhet në dokument.
Ekspertët e FBI amerikane do të synojnë t’i përgatisin hetuesit tanë të BKH që një vëmendje të veçantë t’i kushtojnë edhe korrupsionit. Përmes programeve të trajnimit, anëtarët e Byrosë Kombëtare të Hetimit do të mësojnë sesi të bien në gjurmët e parave të korrupsionit dhe ta luftojnë këtë fenomen në tërësi. Trajnime do të ketë edhe për përgjimet, por edhe për të shmangur krimin kibernetik. Për të gjitha këto, do të mbahen orë të specializuara.