Perëndimi nuk ka vendosur të luftojë me armë kundër Rusisë. Rruga e tyre më ‘demokratike’ është një krizë bankare, për të mposhtur mbrojtjen financiare të Moskës dhe për ta futur ekonominë ruse në një recesion të thellë.
Asnjëherë më parë një ekonomi me rëndësinë globale të Rusisë nuk është shënjeshtruar me sanksione në këtë nivel, sipas analistëve, të cilët thonë se tani ekziston një rrezik i lartë që Rusia të përballet me një krizë financiare që i shtyn bankat e saj më të mëdha në prag të kolapsit.
“Ne do të provokojmë kolapsin e ekonomisë ruse,” tha ministri francez i financave Bruno Le Maire për një kanal lokal lajmesh të martën.
Ekonomia ‘fortesë’ e Rusisë
Statusi i Rusisë si një furnizues global i energjisë dhe gazit do ta bëjë misionin e perëndimit edhe më të vështirë. Sipas Le Maire, 1 trilion dollarë asete ruse tani janë ngrirë nga sanksionet, por Rusia është përgatitur për një ditë të tillë.
Mësohet se që nga viti 2014, kur Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj perëndimorë vendosën sanksione ndaj Moskës pas aneksimit të Krimesë, Putin është përpjekur të sanksionojë ekonominë ruse prej 1.5 trilion dollarësh, e 11-ta më e madhe në botë. Moska është përpjekur të heqë ekonominë e saj të varur nga nafta nga dollari, shpenzimet e kufizuara të qeverisë dhe rezervat e monedhave të huaja.
Ekspertët ekonomikë të Putinit kanë kërkuar gjithashtu të nxisin prodhimin vendas të mallrave të caktuara duke bllokuar produktet ekuivalente nga jashtë. Ndërkohë, Banka Qendrore e Rusisë ka grumbulluar një rezervë prej 630 miliardë dollarësh, duke përfshirë monedhat e huaja dhe arin, një shumë të madhe në krahasim me shumicën e vendeve të tjera. Këto mbrojtje tani po testohen ashpër.
Sipas Capital Economics, sanksionet e kanë bërë të padobishme rreth 50% të rezervës valutore të Rusisë. “Kushtet e jashtme për ekonominë ruse kanë ndryshuar në mënyrë drastike,” tha të hënën banka qendrore ruse, duke njoftuar se do të dyfishonte afërsisht normat e interesit në 20%.
“Kjo është e nevojshme për të mbështetur stabilitetin financiar dhe të çmimeve dhe për të mbrojtur kursimet e qytetarëve nga zhvlerësimi”, shtoi banka. Rusia po vendos gjithashtu kontrolle të kapitalit. Banka Qendrore urdhëroi kompanitë të shesin valuta të huaja të hënën për të mbështetur rublën, ndërsa ajo ra në një nivel rekord të ulët kundrejt dollarit amerikan. Putin po planifikon një dekret që do të ndalojë përkohësisht kompanitë dhe investitorët e huaj të shesin asete ruse.
Çfarë ndodh më pas?
Të gjithë sytë janë te sistemi financiar rus. Pati raportime gjatë fundjavës se rusët po qëndronin në radhë të gjata për të tërhequr para nga ATM-të, duke rritur mundësinë e një kthimi në bankat e vendit. Tashmë objektivi kryesor i sanksioneve, bankat ruse mund të vihen nën presion edhe më të madh nëse huamarrësit nuk janë në gjendje të shlyejnë kreditë pasi recesioni i pashmangshëm godet bizneset dhe familjet.
Një problem tjetër është se bankat ruse kanë mjaftueshëm para të huaja në dorë për të mbuluar afërsisht 15% të depozitave në valutë të huaj në librat e tyre. Banka Qendrore normalisht do t’i furnizonte bankat me valutë të huaj, por me gjysmën e krahut të saj jashtë kufijve mund të mos jetë në gjendje ta bëjë këtë dhe të mbrojë rublën në të njëjtën kohë.
Falë naftës dhe gazit, vlera e eksporteve të Rusisë i kalon shumë importet dhe pagesat në vend janë një burim kryesor i valutës së huaj. Por investitorët dhe bizneset mund të përpiqen të lëvizin sasi të mëdha parash të huaja jashtë vendit ndërsa rubla bie, duke detyruar bankën qendrore të shpenzojë deri në 100 miliardë dollarë të rezervave të saj të disponueshme këtë vit, sipas Capital Economics.
Në të njëjtën kohë, Perëndimi mund të godasë edhe më fort. Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre mund të heqin më shumë banka ruse nga SWIFT dhe të kufizojnë më tej aksesin e tyre në dollarë dhe euro, sipas Institutit të Financave Ndërkombëtare.
Ata gjithashtu mund të ndërpresin eksportet ruse të energjisë, megjithëse kjo do të shkaktonte rritje të çmimeve. Përshkallëzimi i mëtejshëm i konfliktit ekonomik mund të ketë pasoja të mëdha. “Mos harroni se në historinë njerëzore, luftërat ekonomike shpesh kthehen në të vërteta,” tha të enjten ish-presidenti rus Dmitry Medvedev në përgjigje të komenteve të Le Maire.
