Zbardhet qëndrimi i ndërkombëtarëve sa i takon afateve për Gjykatën Kushtetuese. Qeveria, Parlamenti dhe Presidenca u përplasën për javë me radhë sa i takon rrugës që ndoqi presidenti për dekretimin e Marsida Xhaferllarit. Kjo e fundit u dekretua pasi kishte kaluar afati 30 ditor dhe për mazhorancën ishte shkelje e ligjit. Por duket se kësaj situate i ka paraprirë EURALIUS. Gazeta ka siguruar procesverbalet e mbledhjeve të KED dhe në diskutimet e datës 08.03.2019 është diskutuar mbi mënyrën e emërimit të kandidatëve për në Gjykatën Kushtetuese.
“Megjithatë, një ndër kërkesat e Kushtetutës dhe të ligjit është ai i përmbushjes së detyrimeve në afatet kohore të cilat siç e dini dhe ju janë afate strikte. Për këto arsye dhe ato që juve i përmendët, është e rëndësishme që të vijohet me procesin, të mos bllokohet procesi”, ka thënë Agnes Bernhard. Një diskutim i ngjashëm është zhvilluar dhe në mbledhjen e datës 28.03 2019. Në këtë mbledhje, përfaqësuesja e EURALIUS ka qenë e drejtpërdrejtë sa i takon afateve. Ajo ka deklaruar se Presidenti duhet të vendosë brenda 30 ditëve.
“Do tu tërhiqja vëmendjen për një aspekt tjetër që është e parashikuar në ligj. Në nenin 7/b është paragrafi 3, që KED brenda 10 ditëve përpilon një listë përfundimtare dhe pastaj fjalia tjetër flet për dy lista të tjera të veçanta. Ndërsa fjalia tjetër përsëri përmend listat, pra është një listë e cila do të shoqërohet me një raport të arsyetuar. Në fillim edhe paragrafi i katërt përsëri flet për një listë dhe pastaj shprehet që nëse Presidenti nuk e emëron kandidatin brenda 30 ditësh, d.m.th nga lista e paraqitur nga KED, ky kandidat i zgjedhur i pari në listë konsiderohet i zgjedhur, i emëruar”, ka theksuar zonja Agnes Bernhard. Pra sipas kësaj logjike, emërimi i Xhaferllarit është ilegjitim, dhe e drejta i kalon Arta Vorpsit.
Ndërhyrjet politike
Që në mars të këtij viti, EURALIUS ka dhënë alarmin e ndërhyrjeve politike në sistemin e drejtësisë, e veçanërisht në emërimin e anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese. Në mbledhjen e datës 8 mars, është zhvilluar një debat mbi rregulloren e KED dhe përcaktimeve mbi rolin e të ftuarve. Sipas ligjit, të ftuar në KED janë përfaqësues të Avokatit të Popullit, Presidencës, Parlamentit, opozitës, ndërkombëtarëve, etj. Agnes Bernhard e ka bërë të qartë në mbledhje se politika duhet të qëndrojë sa më larg KED.
“Një ndër objektivat kryesore të ndryshimeve që kanë ndodhur dhe të reformës në drejtësi ka qenë depolitizimi dhe kufizimi i ndikimit të qeverisjes apo të ekzekutivit në marrjen e vendimeve për personat në sistemin gjyqësor në Shqipëri. Në fakt, ky ishte diskutim goxha i gjatë dhe institucioni i KED ka qenë një prej rekomandimeve të marra nga Komisioni i Venecias në këtë aspekt, me qëllimin kryesor që, kur flitet për vendimmarrjen, për pozicionin e tij, të mund të shmangej sa më shumë të ishte e mundur pjesëmarrja në vendimmarrje e politikës dhe influencave të ndryshme politike. Kjo me qëllimin kryesor që të kishim një organ teknik, puro teknik, i cili do të merrte më pas vendimet në këtë lëndë”, ka thënë ajo. Nëse shohim procesverbalet e mbledhjeve, përfaqësuesi i Presidencës dhe Avokati i Popullit kanë folur më shumë se pjesa dërrmuese e anëtarëve, edhe pse janë vëzhgues. Por për EURALIUS kjo është e gabuar, pasi cilësohet si ndikim politik.
“Kushtetuta e ka parashikuar qartë rolin e Avokatit të Popullit si rol vëzhgues në këtë proces. Dhe ndërkohë ka specifikuar ligji më pas edhe rolin të ftuarve e të partive politike që mund të qëndrojnë në rolin e të ftuarve në takime të tilla. Ndërkohë, sa i takon rolit të të ftuarve, duke marrë parasysh objektivin kryesor të depolitizimit, mendojmë që të ftuarit duhet të qëndrojnë sa më larg kësaj salle të jetë e mundur dhe të shprehen e të flasin vetëm atëherë kur u kërkohet që të shprehen. Ndërsa Avokati i Popullit ka rolin e vëzhguesit. Vëzhguesi nuk është anëtar dhe nuk është anëtar me të drejtë vote. Roli vëzhguesit është që të vëzhgojë atë çfarë ndodh edhe siç e dimë, vëzhguesi nuk merr pjesë në procesin e vendimmarrjes për sa i takon verifikimit dhe renditjes”, ka thënë ajo, duke dërguar një mesazh të qartë për të gjithë.